Αν αισθάνεστε νυσταγμένοι και θέλετε να αφυπνιστείτε, μην πιείτε καφέ. Προτιμήστε ένα ποτήρι φρέσκο χυμό πορτοκάλι, προτείνουν βρετανοί ερευνητές σε άρθρο που δημοσιεύουν στο επιστημονικό έντυπο European Journal of Nutrition.

Ερευνητές από τη Σιγκαπούρη υποστηρίζουν ότι βρίσκονται πολύ κοντά στην οριστική θεραπεία του τζετ λαγκ, μετά την ανακάλυψη ενός μοριακού «διακόπτη» που ρυθμίζει το βιολογικό ρολόι του ανθρώπινου οργανισμού, επιτρέποντάς του να «κρατά» τον σωστό χρόνο.

Φυσιολογικά, ο 24ωρος κύκλος του κιρκαδιανού ρυθμού του σώματος συγχρονίζεται με την ανατολή και δύση του ηλίου, διασφαλίζοντας τη νυχτερινή ξεκούραση του σώματος. Ωστόσο, τα υπερατλαντικά ταξίδια και οι μεγάλες διαφορές ώρες μεταξύ των χωρών, η εργασία κατά τη διάρκεια της νύχτας, μεταξύ άλλων, απορυθμίζουν το βιολογικό ρολόι του ανθρώπου με αποτέλεσμα το φαινόμενο του τζετ λαγκ, δηλαδή αϋπνία, ευερεθιστότητα και πονοκεφάλους. 

Όπως αναφέρεται στο επιστημονικό έντυπο Molecular Cell, επιστημονική ομάδα της Ιατρικής Σχολής «Duke-NUS» της Σιγκαπούρης υποστηρίζει ότι η βαθύτερη κατανόηση του ρόλου του «διακόπτη» θα οδηγήσει στον σχεδιασμό φαρμάκων για τον έλεγχό του. 

Οι ερευνητές εστίασαν στην πρωτεΐνη Period2 (PER2) διότι εκτός από τη ρύθμιση του βιολογικού ρολογιού, παίζει καθοριστικό ρόλο και στον ύπνο. Δηλαδή ενέχει ρόλο «θερμοστάτη» που αντιλαμβάνεται τις αλλαγές στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Ωστόσο, η PER2 δεν έχει μεγάλη ευαισθησία στις μικρές αλλαγές στην θερμοκρασία χώρου, διαφορετικά το κιρκαδιανό ρολόι θα υπερλειτουργούσε στην πολλή ζέστη και θα υπολειτουργούσε με το πολύ κρύο.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η σταθερότητα της PER2 εξαρτάται από μια διαδικασία που ονομάζεται «φωσφορυλίωση», κατά την οποία φωσφορικά άλατα προστίθενται σε καίρια σημεία για να επηρεάσουν τη λειτουργία της.

Άρα, λοιπόν, η φωσφορυλίωση λειτουργία σαν διακόπτης, οδηγώντας την PER2 σε δύο διαφορετικά αποτελέσματα, αύξηση της σταθερότητας ή υποβάθμιση. 

Μάλιστα, αυτός ο «διακόπτης» είναι ευαίσθητος σε αλλαγές της θερμοκρασίας και μεταλοβικά σήματα και έτσι μπορεί και ρυθμίζει την ταχύτητα του βιολογικού ρολογιού κατά περίπτωση. 

Συνήθως, ο ρυθμός της βιοχημικής αντίδρασης εξαρτάται από τη θερμοκρασία, και έτσι η ταχύτητα του βιολογικού ρολογιού θα πρέπει να αυξάνεται όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία. 

Αλλά οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε υψηλότερες θερμοκρασίες ο «φωσφοδιακόπτης» διασφαλίζει ότι η υποβάθμιση της PER2 είναι βραδύτερη, άρα διατηρείται η ταχύτητα του βιολογικού ρολογιού του οργανισμού. 

«Η μελέτη ρίχνει φως σε ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του κιρκαδιανού ρυθμού τα τελευταία 60 χρόνια. Μας βοηθά να κατανοήσουμε ορισμένους βασικούς μηχανισμού που ρυθμίζουν τον συγχρονισμό του. Κάνοντας βιοχημικές αναλύσεις και με τη βοήθεια μαθηματικών μοντέλων αποδείξαμε πως ο κιρκαδιανός ρυθμός διατηρεί τον 24ωρο κύκλο του, παρά τις αλλαγές της θερμοκρασίας και τις μεταβολικές αλλαγές. Επίσης, μελέτη παρέχει και ένα μαθητικό μοντέλο που προβλέπει την συμπεριφορά του ρολογιού υπό διαφορετικές συνθήκες, και έτσι γνωρίζουμε ποιο φάρμακο θα έχει το καλύτερο αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του τζετ λαγκ» εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Ντέιβιντ Βιρσουπ. 

Έχει συμβεί να βγει το παιδί σας από την τουαλέτα με δάκρυα στα μάτια, λέγοντας σας «Μαμά, πονάω όταν πάω στην τουαλέτα»; Μία πολύ πιθανή αιτία μπορεί να είναι η δυσκοιλιότητα, ένα πολύ συνηθισμένο παιδικό πρόβλημα.

Πότε ένα παιδί έχει δυσκοιλιότητα; 

Τα αίτια για την εμφάνιση της δυσκοιλιότητας στα παιδιά ποικίλουν:

• Η έλλειψη φυτικών ινών και η ανεπαρκής κατανάλωση νερού καθημερινά είναι δύο βασικοί παράγοντες εμφάνισης δυσκοιλιότητας. Παιδιά που καταναλώνουν «έτοιμο/γρήγορο» φαγητό, άσπρο ψωμί, τυριά και κρέας, έχουν πολύ συχνά δυσκοιλιότητα.
• Η λήψη φαρμάκων π.χ. για την αντιμετώπιση της έλλειψης σιδήρου μπορεί να είναι ένας ακόμα παράγοντας. 
• Η αλλαγή από το μητρικό θηλασμό σε γάλα σκόνη ή από την βρεφική τροφή που είναι αραιή σε τροφή στερεάς μορφής. 
• Ο ψυχολογικός παράγοντας. Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν δυσκοιλιότητα, όταν αισθάνονται άγχος, εξαιτίας π.χ. της έναρξης της σχολικής χρονιάς, ή προβλημάτων στο σπίτι κ.λπ.
• Η αγνόηση της ανακούφισης της ανάγκης, όταν ξεχνιούνται από το παιχνίδι ή δεν θέλουν να διακόψουν κάποια άλλη δραστηριότητα.
• Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, το οποίο εμφανίζεται όταν είναι αγχωμένα ή καταναλώνουν τροφές που ευθύνονται για το ΣΕΕ π.χ. λιπαρά ή καυτερά τρόφιμα.

Πως αντιμετωπίζεται;

Η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας εξαρτάται πάντα από την ηλικία του παιδιού, τη διάρκεια των συμπτωμάτων και τη σοβαρότητά τους. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπάρχει κατ' αρχήν σωστή ενημέρωση για τα αίτια και ψυχολογική υποστήριξη και ενθάρρυνση του παιδιού. 

Μια καλή ιδέα είναι να ενθαρρύνετε το παιδί σας να χρησιμοποιεί την τουαλέτα μόλις ξυπνάει το πρωί και μετά από κάθε γεύμα.

Εάν πρόκειται για παιδί μικρότερης ηλικίας ίσως είναι καλύτερα να πείτε «Είναι η ώρα να πας στην τουαλέτα», αντί να ρωτήσετε «θέλεις να πας στην τουαλέτα;» 

Η εκπαίδευση του παιδιού όσον αφορά στην τακτική χρήση της τουαλέτας, μετά από ένα γεύμα και στην κατανόηση των συμπτωμάτων που δηλώνουν την φυσική ανάγκη είναι πολύ σημαντική.

Χρησιμοποιείστε κατάλληλα φαρμακευτικά σκευάσματα, που μαλακώνουν τα σκληρά κόπρανα ώστε να διευκολυνθούν οι κενώσεις. Αυτά τα σκευάσματα μπορούν να ληφθούν από παιδιά, άνω των 2 ετών και είναι σε πόσιμο διάλυμα με ουδέτερη γεύση που μπορεί να αναμειχθεί άμεσα με οποιοδήποτε ρόφημα της επιλογής σας, π.χ. ένα ποτήρι νερό ή άλλο υγρό, όπως χυμό φρούτων ή τσάι (περίπου 150 ml) έτσι ώστε να είναι ευχάριστο στα παιδιά. Η χρήση σε παιδιά κάτω των 8 ετών να γίνεται μόνο μετά από συμβουλή παιδιάτρου.

Αντιστρέψτε τα αρνητικά συναισθήματα του φόβου και του πόνου. 

Αλλάξτε τις διατροφικές συνήθειες του παιδιού έχοντας γεύματα σε τακτικές ώρες και προσθέστε στη διατροφή του περισσότερες φυτικές ίνες και υγρά. 

Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας ασκείται όσον το δυνατόν περισσότερο, καθώς η φυσική άσκηση βοηθά εκτός των άλλων την κινητικότητα του εντέρου. 

Η συμβολή του παιδιάτρου είναι σημαντική σε κάθε περίπτωση, θα σας ενημερώσει και θα σας ηρεμήσει από κάθε τυχόν ανησυχία σας για το θέμα αυτό. 

Επίσης η συνεννόηση των γονιών και των δασκάλων στο θέμα αυτό θα βοηθήσει αλλά και θα ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειάς τους.

Σε γενετική προδιάθεση οφείλεται η προτίμησή μας στον καφέ σύμφωνα με διεθνή έρευνα με επικεφαλής την Μέριλιν Κορνέλις του Τμήματος Διατροφολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογικής ψυχιατρικής "Molecular Psychiatry".

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια γενετική μετα-ανάλυση σε πάνω από 120.000 τακτικούς καταναλωτές καφέ. Η ανάλυση έφερε στο φως δύο γονίδια (POR και ABCG2) που εμπλέκονται στον μεταβολισμό της καφεΐνης στον ανθρώπινο οργανισμό και τα οποία έρχονται να προστεθούν σε άλλα δύο που είχαν βρεθεί παλαιότερα (τα AHR και CYP1A2). Επίσης ανακαλύφθηκαν δύο ακόμη γονιδιακές παραλλαγές, οι οποίες αφορούν τα γονίδια BDNF και SLC6A4, που ρυθμίζουν πόση απόλαυση φέρνει σε κάποιον η καφεΐνη. 

Τέλος, βρέθηκαν άλλα δύο (GCKR και MLXIPL), που εμπλέκονται στον μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων και τα οποία ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχαν συσχετισθεί με τον μεταβολισμό ή τις νευρολογικές επιδράσεις του καφέ. Τα ευρήματα, δείχνουν ότι ορισμένοι άνθρωποι έχουν τη φυσική ικανότητα, λόγω γενετικής προδιάθεσης, να απολαμβάνουν περισσότερο τον καφέ από άλλους καθώς ο οργανισμός τους μεταβολίζει διαφορετικά την καφεΐνη στο σώμα.

«Ο καφές και η καφεΐνη έχουν συνδεθεί τόσο με ωφέλιμες, όσο και με αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία. Τα ευρήματά μας μπορεί να μας επιτρέψουν να εντοπίσουμε εκείνες τις υποκατηγορίες ανθρώπων που είναι πιο πιθανό να ωφελήσουν την υγεία τους, είτε αυξάνοντας, είτε μειώνοντας την κατανάλωση καφέ», δήλωσε η Μέριλιν Κορνέλις.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έρευνα συμμετείχαν και Έλληνες επιστήμονες όπως ο Πάνος Δελούκας, καθηγητής γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου - Queen Mary, η Σταυρούλα Κανόνη, στατιστικολόγος - γενετίστρια στο ίδιο βρετανικό πανεπιστήμιο, ο Γιώργος Δεδούσης, καθηγητής βιολογίας στο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας - Διατροφής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου και η Μαρία Δημητρίου, ερευνήτρια στο ίδιο πανεπιστήμιο.

Στο βιβλίο του «The Sibling Effect», ο συγγραφέας Jeffrey Kluger εξηγεί γιατί οι αδερφικές σχέσεις είναι οι σημαντικότερες που μπορεί να έχει κανείς στην ζωή του.

Η θεωρία του βασίζεται σε συγκεκριμένα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε έπειτα από μακροχρόνιες μελέτες στο τι σημαίνει για τον καθένα η καταπιεστική μεγάλη αδελφή ή ο ανόητος μικρός αδελφός. 

Επιλέξαμε τα πιο ενδιαφέροντα αποσπάσματα του βιβλίου και σας τα παρουσιάζουμε.

Η αδελφική σχέση δεν αντιγράφεται
Οι γονείς φεύγουν νωρίς, η οικογένεια μπορεί να έρθει αργά, όμως τα αδέλφια ξέρουν πότε είσαι ατελής και είναι πάντα εκεί – αν είστε τυχεροί και στα πολύ βαθιά γεράματα! Η σχέση αυτή δεν αντιγράφεται με κανέναν τρόπο.

Τα αδέλφια βοηθούν να δημιουργήσουμε τη βάση των διαπροσωπικών μας δεξιοτήτων
Όταν έχεις μάθει να τσακώνεσαι και να τα βρίσκεις στο παιδικό δωμάτιο, σου είναι πιο εύκολο να συναναστρέφεσαι με άλλα παιδιά στην παιδική χαρά, στο σχολείο,στις σπουδές, στην δουλειά. 
Ακόμα κι αν είχες έναν αδελφό/αδελφή ανταγωνιστικό ή βίαιο, μαθαίνεις από νωρίς να αντιμετωπίζεις τέτοιες καταστάσεις στην ζωή.

Τα αγόρια με αδελφές τα πάνε καλύτερα με τα κορίτσια
Τα κορίτσια που μεγαλώνουν με αδελφούς είναι κάπως πιο «τραχιά» και λιγότερο καθώς πρέπει. 
Τα αγόρια που μεγαλώνουν με αδελφές είναι λίγο πιο ευαίσθητα και έχουν μάθει να ακούν περισσότερο. 
Μελέτες έχουν δείξει ότι αγόρια που μεγάλωσαν με αδελφές καταφέρνουν να επικοινωνήσουν καλύτερα με τα κορίτσια – και έτσι έχουν και περισσότερες επιτυχίες αργότερα στην ζωή τους! Ισχύει, φυσικά, και το αντίστροφο, ωστόσο καθώς τα αγόρια είναι συνήθως πιο συναστελμένα η διαφορά φαίνεται περισσότερο.

Τα μεγαλύτερα αδέλφια έχουν σχετικό πλεονέκτημα στο IQ και στη γλωσσική τους ικανότητα
Και αυτό γιατί έχουν δεχθεί full-time ενασχόληση από τους γονείς, μέχρι να γεννηθούν τα μικρότερα αδέλφια, με αποτέλεσμα να έχουν εξελίξει περισσότερο τον λόγο τους και πιθανώς το IQ τους.

Τα μεσαία αδέλφια εισπράττουν μόνο τη βασική προσοχή των γονιών τους
Γι’ αυτό τείνουν να επενδύουν περισσότερο στις φιλίες τους και να είναι λιγότερο συνδεδεμένα με την οικογένεια. Το αποτέλεσμα είναι να γίνονται πιο ανεξάρτητοι και δυναμικοί άνθρωποι.

Και τα μικρότερα αδέλφια είναι τα πιο έξυπνα
Είναι πιο ικανά σε ζητήματα μικροστρατηγικής, γιατί έχουν τον τρόπο να μπαίνουν στο μυαλό των άλλων και να τους γοητεύουν, επειδή είναι τα νεώτερα μέλη της οικογένειας. 
Όταν δε μπορείς να επιβληθείς στους μεγαλύτερους για να πάρεις αυτό που θέλεις, μαθαίνεις να τους αφοπλίζεις με το να είσαι αστείος ή να έχεις καλύτερη διαίσθηση. Επίσης, το μικρότερο παιδί κάποια στιγμή – που θα φύγουν τα μεγαλύτερα – θα νιώσει σαν μοναχοπαίδι.
Χρειάζονται 6 χρόνια για να νιώσουν τα ετεροθαλή αδέλφια σαν βιολογικά
Μέχρι τότε βιώνουν μία σχέση ανταγωνισμού, με έντονες εκρήξεις, οι οποίες βέβαια έχουν και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Με την πάροδο των ετών, όμως, οι σχέσεις εξομαλύνονται και σταδιακά ισχυροποιούνται.

Τα περιουσιακά είναι πάντα η μεγαλύτερη αιτία καβγά ανάμεσα στα αδέλφια
Το πρόβλημα ξεκινά από την παιδική ηλικία, όταν το μεγάλο παιδί παίρνει τα παιχνίδια του μικρού – άρα το μικρό πρέπει να μάθει να διεκδικεί τα κεκτημένα του – και επαναλαμβάνεται μέχρι τα βαθιά γεράματα.  Η διαδικασία της διεκδίκησης είναι δύσκολη, όμως σίγουρα έχει να δώσει πολύτιμα μαθήματα ζωής στα δύο αδέλφια.

Οι αδελφικές αξίες υπάρχουν σε εκατοντάδες είδη της εξελικτικής αλυσίδας
Μπορεί οι άνθρωποι να έχουν εξελίξει τις αδελφικές τους σχέσεις με κάθε τρόπο, όμως οι ρίζες αυτών υπάρχουν όχι μόνο στους πρωτόγονους προγόνους μας αλλά και στα ζώα.

Οι καβγάδες με τους γονείς δυναμώνουν τις σχέσεις των αδελφών
Ακόμα περισσότερο αν οι γονείς χωρίσουν ή αν υπάρξει κάποιας μορφής κακοποίηση στην οικογένεια. Όταν οι γονείς αποτυγχάνουν στο να κάνουν σωστά τη δουλειά τους, τα αδέλφια στρέφονται το ένα στο άλλο για συμπαράσταση και φροντίδα.

Ο θάνατος ενός γονιού φέρνει τα αδέλφια πιο κοντά και ισχυροποιεί τους ρόλους τους
Για την ακρίβεια, όταν πεθάνει ένας γονιός συνήθως επεμβαίνει ο μεγαλύτερος αδερφός / αδελφή για να αναλάβει τα ηνία και να φροντίσει την οικογένεια. Και το κάνει με τρομερή επιτυχία!